Pleonastische werkwoordstijd?

Bladerend door een uitgeverscatalogus blijft mijn oog haken bij een auteursbeschrijving: ‘was emeritus hoogleraar’. Is die verleden tijd niet een beetje dubbelop? (Deze man is jaren geleden overleden.)

Iets bleef frikken, tot me een licht opging: de status van emeritus hoogleraar, een geleerde dus die met pensioen is gegaan, kan uitsluitend in de tegenwoordige tijd worden vertegenwoordigd. Dat feit mag zonder meer hoopgevend en niet-discriminerend heten. Denken staat los van leeftijd en baan.

Alsof dat niet nog genoeg is, beleeft zo’n persoon zelfs voor ongelovigen na de dood een wederopstanding. Hij wordt opnieuw hoogleraar. In de catalogustekst: hij ‘was hoogleraar’.

In België blijken niet-academische gepensioneerden ‘op rust’ te zijn. Dus: ‘XXX is schrijnwerker op rust’. Een onvoltooid verleden tijd zou hier eveneens een niet te helen spagaat aanrichten. Tot na de dood: ‘XXX was schrijnwerker’.

Of vergis ik me?

Tot 10 februari 2005 viel te schrijven: Arthur Miller is de ex-man van Marilyn Monroe. Na die datum werd dat: Arthur Miller was een man van Marilyn Monroe.

Toch?

Evenzo is Johan Cruijff tot 24 maart 2016 een oud-speler van Ajax geweest. Daarna werd hij een speler van onder meer Ajax. Da’s logisch.

Overigens kan Miller vanuit tragisch oogpunt natuurlijk wel eeuwig als ex-man van Monroe worden beschreven, en blijft iemand voor zijn naasten emeritus hoogleraar indien hij na zijn pensioen pas ontbolsterde.