Emotiecurven

Is het mogelijk zonder nostalgie te bekennen dat je niet meer mee kunt met je eigen tijd? In de studie Publieke tranen schildert Henri Beunders verbijsterende zogeheten emotiecurven. Onder meer daaruit leidt hij af dat de grootste mentaliteitsveranderingen van de vorige eeuw vanaf het midden van de jaren zestig tot eind jaren zeventig plaatshadden. Laat dat nou de periode zijn waarin mijn ouders in de kern van hun opvoedingspraktijk verkeerden.
Zouden ze zich hebben kunnen identificeren met 2013? Op de leeftijd die het taalkundig genie nu heeft zat ik in een totale Joris Driepinterklas, waar zelfs geen Molukker te bekennen was. Wel kwamen er voor korte tijd twee kindjes over van wie de juf vertelde dat ze uit Marokko kwamen. En nu? Als emigrant te België bereikte me afgelopen week een klassenfoto van onze prinses, waar achternamen bij waren vermeld. Zo leek het erop dat er van de 19 kindjes 5 Vlaams waren, 7 Arabisch, 1 Chinees, 1 Engels, 1 Portugees, 1 Zwitsers, 1 Afrikaans en dus eentje half Hollands (Pruisisch).
De gourmande multitaskt dan weer aan tafel met een tandenborstel in haar ene en een boterham met geitenkaas in haar andere hand. Haar beleg zou nog een generatiekloof kunnen afleveren. Hadden mijn ouders het bonnetje van een recent supermarktbezoek kunnen thuisbrengen? Ik heb vaker aangestipt dat het eten van mijn kinderen wel wat anders is dan hetgeen ik ooit kreeg voorgeschoteld, maar nu was er een representatieve opsomming: ricotta, vegetarische burgers, kidneybonen, balsamico, mozarella, zongedroogde tomaten, ciabatta, olijven, basmatirijst, pecorino… En van de producten die destijds voorradig waren, kon er bij mijn weten niet gekozen worden voor een specifieke vetheidsgraad van de yoghurt of het fairtradegehalte van bananen.
Is dit de neerslag van de omwentelingen die Beunders neerzet en die in België copernicaans heten?
Hij laat in het voorbijgaan de naam Miep Brons vallen. Zij was destijds getrouwd met een kunsthandelaar die zich bij wijze van vertrouwen afficheerde als doctorandus. Volgens mij wordt dat nu zo’n beetje als de geringste garantie ervaren. Hier werd jarenlang geadverteerd voor leningen bij een ouder ogende mevrouw waarbij het als selling point gold dat lenen bij haar zoiets was als ‘lenen bij een vriendin’. Al speelt dit voor de Sylvie-Sabia-affaire, de autoriteit is nogal verschoven.
Waarschijnlijk ben ik zelf op allerlei fronten voorbijgestreefd, maar van één levenskwestie staat het me daadwerkelijk bij: dat mijn voetbalfanatisme verflauwde na de introductie van de Champions League. Die blijkt volgens de vakliteratuur gestart in 1992, dus was ik op nog geen dertigjarige leeftijd bejaard. Dat ik daarna debuteerde in boekvorm, met poëzie nota bene, kan vanuit een carrièreperspectief, al zeg ik het zelf, niet minder dan briljant genoemd worden.
Ook de Koude Oorlog is volgens historische schema’s voltooid. Toch had het iets treffends dat onlangs Obama de les werd gelezen door Poetin met een lezersbrief in de New York Times. Zelfs de metaforische term voor de spanningen tussen de twee grootmachten (voor de opkomst van China en de BRIC-landen) wordt een beetje actueler in de wetenschap dat er een pijpleiding loopt vanuit Rusland die Europa naar goeddunken kan verwarmen.
Zoals F. Jacobse zei: ‘De Russen, die hoeven toch helemaal niet te komen, die zijn er toch al?’
Deze week probeerde ik toch te kijken naar een wedstrijd in de Champions League, het summum van westers kapitalisme zeg maar. Ik was blij dat het rust was, die werd ingeluid door een gekende spot van opfloepende stralen rond een als een soort gloeiende pit ogend stadion. Op het moment dat ze mijn trage brein minder deden denken aan stadionlampen dan aan zich ontstekend gas, was er al een fantastische reclame begonnen waarin allerlei voetbal- en succestopoi quasi met de hand geschilderd voor het voetlicht kwamen. Mijn associatie werd pas bevestigd bij de aftiteling, die expliciet aangaf als partner van de Champions League: Gazprom.
Uiteraard bleek Poetin al een deal over Football for Friendship met de UEFA te hebben gemaakt. Eventjes wenste ik puber te zijn, zoals het meisje in de prachtfilm The Color of Milk, om onbedaarlijk te kunnen beweren: ‘Wist je dat wetenschappers vrezen dat het ergste nog moet komen?’