Dirk Lauwaert

Legendarisch werd een interviewreeksje tijdens het Nederlands Film Festival 2006 in Utrecht. Daar kwam Alex van Warmerdam aan het woord. Sprak hij? Een trek met zijn wenkbrauwen volstond om het toestromende publiek in extase te brengen. Het kwam, zoals dat heet, helemaal niet meer bij toen Van Warmerdam begon af te geven op Paul Verhoeven, bij die gelegenheid medegenomineerd voor iets. Dit werd het type rel dat wordt vergeleken met een storm in een glas water.
Mij staat het reeksje bij omdat vlak voor Van Warmerdam een interview werd afgenomen aan Dirk Lauwaert. De interviewer was aan de rand van het podium een systeemkaartje in de handen geduwd en daar begon het gesprek. De vragen waren nogal vrijpostig, zeker in de wetenschap dat de geïnterviewde een Vlaming was – maar die bleek net even ietsje meer ad rem dan zijn met het spreekwoordelijke flux de bouche toebedeelde Noord-Nederlandse partner, die Matthijs van Nieuwkerk heette.
Voor mij bewees Lauwaert op dat moment definitief de onhoudbaarheid van de these dat intellectuelen ‘het niet doen in de media’, ‘te moeilijk zijn’ enz. Hij, auteur van essays over de meest uiteenlopende onderwerpen, in een stijl die zo precieus is dat men hem voor een estheet zou verslijten, schreef juist in de postideologische jaren negentig artikelen over het proces en over het project waar de politieke kritiek van afdroop, en wist in zijn officiële debuut Artikels: ‘De utopisten van gisteren zijn steeds de geborneerde Realmoralisten van morgen.’ Later zou Lauwaert zijn licht laten schijnen over het kunstonderwijs, waar hij zoveel jaren van zijn leven in had geïnvesteerd: ‘Vandaag stappen studenten de kunstschool in om zichzelf uit te drukken, zichzelf te vinden. Wat men hen ook aanreikt lokt geen confrontatie uit; zij herleiden het tot hun spiegelbeeld. In de verongelijkte, therapeutische geest van vandaag is ieder zelf herleid tot een zichzelf.’
Dirk Lauwaert is 69 jaar geworden. Hij heeft ontelbare studenten en belangstellenden de wereld leren lezen.