Wat een hitte ineens! En uitgerekend nu beslist Windows in
zijn oneindige updatewijsheid om onder aan het scherm voortaan de temperatuur te
tonen, inclusief icoon en omschrijving van het weertype. Zon in woord, getal en
gebaar.
Troost het dat er predigitaal langere periodes van hetzelfde
zijn geweest?
Over de legendarische snikhete
zomer van 1976 is veel geschreven, er zijn menigvuldige
beelden van te vinden maar pas sinds kort weet ik dat er een euforisch soulnummer
bij hoort. Ik was toen nog wat jong om dat helemaal bewust te zijn en bovendien,
begrijp ik achteraf, was het genre impopulair in kringen die wisten wat goede
smaak behelsde.
Impliciet moet ik daar een paar jaar later als puber aan
hebben gehoorzaamd toen ik een ander liedje van deze band, ‘Can You Feel The
Force’, absoluut onappetijtelijke disco vond.
Een recente documentaire
wees op het bestaan van de vierkoppige band The Real Thing, vernoemd naar een multinationaal
drank- en velgontroestingsmerk dat deze week in de problemen kwam toen
Christian Ronaldo er iets van zei. En hun muzikale pareltje waar het voor
mij in eerste en laatste instantie om ging, bleek al op mijn iPod te staan.
‘You
To Me Are Everything’ had ik in de Verenigde Staten gesitueerd, wolkeloze Phillysound met de wahwahgitaar,
violen, het parelende zweet van Barry White… Had gelukzaligheid bedekt dat hier
een Engels kwartet actief was? Uniform zwart ook, en als zodanig de eerste
groep die de hitparade met succes bestormde?
Het liedje gaat over een offer aan de liefde. Sterren,
regen, bergen: natuurverschijnselen zet de ik-figuur, puur op wilskracht, naar
de hand van zijn geliefde. Haar wish
is zijn command. Zo probeert hij haar
twijfel over zijn toewijding uit te bannen en een zogeheten knipperlichtrelatie
permanent op groen te krijgen.
Met het nummer werd The Real Thing een verzameling posterboys,
idolen voor smachtende meisjes en aanklampmodellen voor bepukkelde jongens met
ambitie. Aanklachten weinig later tegen racisme, zoals in ‘Children of the Ghetto’,
vielen uit de toon. Ze waren te vinden op de chattalerig getitelde elpee 4 From 8, waarbij laatstgenoemd getal
verwees naar de arme, overwegend zwarte wijk Toxteth, ook wel ‘Liverpool-8’.
Natuurlijk spreken we hier over de stad van The Beatles, ooit
de gelegenheidsbegeleidingsband voor The Chants, een voorloper van The Real
Thing. Omgekeerd meen ik harmonische invloed van de Fab Four te horen in het vroege
charmante liedje ‘Listen,
Joe McGintoo’. Maar wat ik wil benadrukken is dat, net als literatuur
helaas, popmuziek niet ontsnapt aan canondrang en smaakonttrekking.
Een reden dat The Real Thing, tot de documentaire, te boek
stond als een commercieel bandje is dat de jaren zeventig al bij het zich voltrekken
een beoordeling kreeg. Precies vanaf 1976 begon punk, in de gedaante van The Sex
Pistols, het beeld van de voorafgaande jaren te bepalen en herdefiniëren:
humbug, hooguit in symfonische en jazzrock virtuoos gebracht.
Vanuit hedendaags standpunt is dat maf. In een gemiddelde
Top 1000 staan heel wat liedjes uit de jaren zeventig hoog genoteerd. Toen
moest je je er waarschijnlijk voor schamen, en wat een groter publiek goed vond
was per definitie verdacht. Over de marketing van The Sex Pistols zelf zal ik het
maar niet hebben.
Je kunt canonkwesties
ook betwisten vanuit de gedachte of de smaaktoekenner een mode volgt of een neusje
heeft voor kwaliteit. Hoewel, dan is me nog altijd een raadsel hoe Mick Jagger in
te schattten, de high-societyrebel. Als eerste eigen nummer nam zijn band The
Rolling Stones ‘I Wanna
Be Your Man’ op, uit de mouw geschud door hun vrienden Lennon en McCartney.
Bij de historische filmopname van hun
latere ‘All You Need Is Love’ in 1967 was Jagger aanwezig, net als in 1972 bij Aretha
Franklins ongelooflijke kerkproject
Amazing Grace.
Jagger wist de
geschiedenis kennelijk een handje te helpen met duwen. Even voorspelbaar
is het dat The Real Thing nog slechts ten prooi kon vallen aan herontdekkingen
per decennium, bijvoorbeeld met een remix van ‘You To Me Are Everything’. De
documentaire kan nieuwe fans opleveren, maar het gros van de belangstellenden is
vooralsnog het publiek van toen dat zwelgt in jeugdsentiment.
Dat zou dé zomerhit van 1976 tekortdoen. De zon schijnt
zelfs door de opbouw. Er is een couplet waarbij zich in de laatste regel de
verlossing aankondigt. Maar dan volgt er nog een couplet met een tweede stem.
Na dat uitstel glanst het driestemmig refrein dat in de woordvolgorde ‘You to me’
zelf uitstelt. Daarna komt er weer een couplet, een beetje melancholisch ineens,
waarna tweemaal het refrein klinkt en in die herneming vitaal een hele toon
hoger schakelt.
Het is dan ook niet niks dat de jij op een troon wordt
geheven. Het liedje zou ik poëticaal kunnen noemen, omdat het refrein volstrekt
altruïstisch stelt: ‘You to me are everything / The sweetest song that I could
sing’.
Ik vrees dat die vooropplaatsing van ‘to me’ me niet snel loslaat.
Of je haar nu inversie noemt of deviatie, ze vergroot de aantrekkingskracht van
het liedje. Zelf moest het zich in die tijd uiteraard onderscheiden in de
markt. Er was een klassieker als ‘You Are Everything’ van The
Stylistics, destijds gecoverd door Diana Ross en Marvin Gaye. Voor een kleiner
publiek denk ik aan ‘You’re
Everything’ van Return to Forever (met Flora Purim).
Ongecompliceerde titels, zeker in vergelijking met wat The
Real Thing doet, maar het knappe is dat de antimetrische grammaticale twist in de zomerhit van
1976 volstrekt naturel klinkt.
Dat heeft het liedje gemeen met een van de
beroemdste gedichten uit de Nederlandse literatuur, ‘Om mijn oud woonhuis
peppels staan’ van J.H. Leopold. Maar feitelijk kijkt volgens mij niemand op
wanneer pakweg een volksvertegenwoordiger zegt: ‘Ik voor mij ben van mijn
mening’. Zachtaardiger, op het pleonastische af, is de uitdrukking ‘Zelf vind
ik’. In Nederland dan, want in België is het heel normaal om te poneren: ‘Persoonlijk
vind ik’.
Maar dan is het wel onmogelijk de jij zo goddelijk te
verklaren als The Real Thing deed. Me dunkt. Ik krijg het er bij elke beluistering
warm van.
Niet 'oudE' maar 'oud' woonhuis, toch niet onbelangrijk, metrisch?
BeantwoordenVerwijderenNiet onbelangrijk? Zeer belangrijk! Ik herstel mijn blunder.
BeantwoordenVerwijderen