Stemadvies

Maken verkiezingen inderdaad nerveus? Nu België en Nederland bijna simultaan hetzelfde lot ondergaan, inclusief doorlopende opiniepeilingen die dito geïnterpreteerd worden en debatten die onderbroken worden voor een blik op wat Twitter ervan vindt, frappeert me vandaag een kort lontje bij iets wat vermakelijk is. Dan doel ik niet op een bewust ranzige verkiezingsspot die persiflerend zou zijn bedoeld – met zo’n verklaring vergaat me elke lust te kijken. Nee, de Volkskrant kreeg een fake-editie, en misschien omdat dit laatste woord een koppelteken behoeft had de titel ervan er ook eentje: de Volks-krant.
Toegegeven, ik zou ondertussen vaten met radicaliteit op kunnen maar volgens mij kwam het niet door de lol die ik beleefde dat het gemekker erbij extra opviel. Ik zou eerder denken dat dit initiatief van allerlei maatschappelijke belangengroepen een grote stap voorwaarts was vergeleken bij de reputatie van zuurderigheid en betweterij die 'links' geniet. In de berichten waren de absurditeiten daartoe te groot, en de positieve grondhouding werd gekwadrateerd. Gespitst op efemerismen in het mondelinge taalgebruik, waar ik geen voorbeelden van wil geven omdat ik er laatst bij herhaling zelf eentje uitsprak, kan het zijn dat ik er overgevoelig voor ben geraakt. Anderzijds zag ik in de fake-editie ook iets dat mijn even politieke thema koffie onderstreepte, zonder er confuus van te worden.
Mij verbaasde vooral een argument tegen de zeg maar ludieke actie die als bedrog aangevoeld werd: ‘Zonder credits, zonder colofon, helemaal anoniem? Jullie durven wel zeg! Neem eens verantwoordelijkheid voor je eigen lastercampagne.’ Hier wordt namelijk een kern van de democratie ontbloot als het gaat om nieuwsverbreiding. In België toont men zich daarin zelfs voorlijk: elke publicatie, inclusief poster, vermeldt altijd ergens de ‘v.u.’ (verantwoordelijk uitgever). Dit onderstreept dat we deel uitmaken van een systeem dat niet vrijblijvend is en gelukkig zo werd opgezet dat een mens onschuldig is zolang zijn schuld niet is bewezen. Da’s toch vrijheid van meningsuiting? Kwestie van de context bewaken waarin informatie wordt aangeboden?
In dit geval van de Volks-krant zou het effect echter tenietgedaan zijn. Juist anonimiteit kan blijde boodschappen bekrachtigen, zo’n rilling die veranderingsgezindheid niet ‘achterhaald’ maakt, omdat de bekende *** zus of zo beweert… Of zou het ergens anders aan te wijten zijn dat ik schrok toen ergens ooit een lijsttrekker aan mijn favoriete trainer in facsimile berichtte: ‘Politiek, linkse politiek, draait om kansen geven aan mensen om het beste uit zichzelf naar boven te halen. Dat doe jij ook met AZ. Petje af!’
Een v.u. geeft onderwijl evenzeer bescherming aan de privacy. Op dat vlak werd ik door een ander wereldnieuws beproefd vandaag, waarvoor ik evenmin het huis uit moest. In de bus viel een geadresseerde brief van een politica uit de stad. Met een echte postzegel! Op een sober A-4tje verzocht ze me in het belang van de toekomst en van de welvaart, die op het spel zouden staan, te stemmen op haar partij, met het curieuze slotargument: ‘Je doet er mij een plezier mee’. Wel netjes dat boven haar heuse handtekening in ballpoint stond: ‘Alvast bedankt’. Er was ook een foto op de A-4 geprint, en die kwam me bekend voor uit een krant die haar als opiniemaker heeft.
Dit is niet de eerste keer dat hier in België politieke partijen quasi-persoonlijke epistels laten binnenvallen, ondanks het feit dat er een sticker op de bus prijkt tegen ongevraagde reclame – waarnaar door deze constructie een lange neus wordt getrokken. Ik weet niet of het aan de postzegel ligt dat ze anders ogen dan zeg maar banken die je op soortgelijke wijze als klant willen ronselen. Telkens erger ik me er even hard aan als dat ik het vergeet. Het valt me van mezelf tegen dat ik er noch om kan lachen noch de vermoeidheid van me af kan schudden en erop te reageren – de achterkant van de envelop geeft nota bene een adres dat volgens het internet van de politica is.
Meer tuk ben ik dan weer op het toneel dat werd gemaakt van een collega-opiniemaker van haar, die in de Volks-krant opriep voor deze stiel ‘misschien zelfs eens Naar Buiten te gaan’. En privacy bleek pas echt geschonden door een blogger die kritische uitroepen van een zeer geroutineerd journaliste over de Palestijnse kwestie op het net had gezet, zodat deze 89-jarige dame van haar werkgever nu met pensioen mag. Praat anderen dan ook naar de mond! Maar da’s mijn mening zeg maar.