tag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post7145854439693424329..comments2024-02-03T23:41:18.666+01:00Comments on De honingpot: Coreferenties (5)Marc Kregtinghttp://www.blogger.com/profile/01403122470426723819noreply@blogger.comBlogger12125tag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-24244004366485470242010-05-10T20:43:56.384+02:002010-05-10T20:43:56.384+02:00Samuel: Daar heb je helaas een goed punt...Samuel: Daar heb je helaas een goed punt...Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/09372922617434303625noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-39432307937358194642010-05-07T23:09:23.673+02:002010-05-07T23:09:23.673+02:00Of op de opiniepagina? Indien dat zo is, dan wil i...Of op de opiniepagina? Indien dat zo is, dan wil ik wel zo banaal zijn naar mezelf te verwijzen, meer in het bijzonder naar mijn vraagje onder de recentste Coreferentie (6), alwaar deze discussie in dat geval voortgezet kan!Marc Kregtinghttp://dehoningpot.blogspot.com/noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-47986144937702335662010-05-07T12:46:49.909+02:002010-05-07T12:46:49.909+02:00Marcel: wel, als die mensen er zouden zijn, komen ...Marcel: wel, als die mensen er zouden zijn, komen ze meteen op TV bij De Wereld Draait Door en dan blijft er onmiddelijk niets meer van over.Samuel Vriezenhttps://www.blogger.com/profile/16229066450439148225noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-3317603286356203282010-05-07T01:27:01.506+02:002010-05-07T01:27:01.506+02:00Hmm... Dat laatste wil ik gedeeltelijk terugtrekke...Hmm... Dat laatste wil ik gedeeltelijk terugtrekken. Natuurlijk krijgen dat soort namen al genoeg aandacht, dat is niet meer nodig. Maar een andere vraag mag best gesteld worden: waar zijn de nieuwe Reves, Mulischen en Hermansen? Waar zijn de nieuwe schrijvers en kunstenaars die persoonlijkheid binden aan inhoud en zodoende het grote publiek met de belangrijke vragen kunnen confronteren zonder overmatig intellectueel te worden? Dit sluit gedeeltelijk aan op het onderwijsprobleem, aangezien vanuit dit soort persoonlijkheden een inspirerende ondersteunende kracht voor leraren en liefhebbers overal.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/09372922617434303625noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-17820674454149054842010-05-06T15:42:48.359+02:002010-05-06T15:42:48.359+02:00Een kleine reactie op Samuel Vriezen: Natuurlijk b...Een kleine reactie op Samuel Vriezen: Natuurlijk bedoel ik niet een soort van de staat opgelegd kunst-directief (en ik wil hier met klem benadrukken dat kunst niet enkel literatuur inhoudt en dat wat ik zeg dus ook niet enkel over literatuur gaat), maar dat het mij er meer om gaat dat we vanaf het jongste onderwijs inderdaad die gevoeligheid voor kunst scheppen. In tegenstelling tot wat jongeren en volwassenen tegenwoordig denken zijn kinderen van heel jonge leeftijd zeer plooibaar en staan ze graag open voor wat ze in het onderwijs krijgen, zelfs als dat niet allemaal 'leuk' is. Mochten we ooit de stap ondernemen de allerjongsten in ons cultuuronderwijs te betrekken dan pluk je daar hun hele leven de vruchten van. Ik bedoel dus dat ZIJ hun hele leven daar de vruchten van zullen plukken. Niet alleen verhoogt het hun gevoeligheid voor de culturele kant van het leven, maar het zal ook maken dat ze duidelijker een standpunt kunnen innemen. Men weet tenminste waar het over gaat. Hoe het gevoelig maken van een kind voor cultuur in zijn werking gaat moeten de heren onderwijzers & etc zelf maar uitzoeken. Mijn ervaring is dat enthousiasme in ieder geval een heel stuk helpt.<br /><br />Wat overigens ook helpt is wat meer aandacht voor de populaire cultuurdragers zoals bv. Kluun en van Royen. Ik vind hun werk niets, maar de positie die ze in de maatschappij innemen maakt wel dat er een aanzuigende kracht ontstaat die als het goed is mensen ook op kwalitatief hoger werk kan brengen.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/09372922617434303625noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-583473267796212752010-05-06T12:54:44.683+02:002010-05-06T12:54:44.683+02:00excuus: Graa Boomsa is natuurlijk Graa Boomsmaexcuus: Graa Boomsa is natuurlijk Graa BoomsmaMarc Kregtinghttp://dehoningpot.blogspot.comnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-13674748622063937982010-05-06T12:52:43.151+02:002010-05-06T12:52:43.151+02:00Deze breed opgezette, verhelderende reactie uit de...Deze breed opgezette, verhelderende reactie uit de Belgische leraarspraktijk kan misschien nog aangevuld worden met twee Nederlandse leerlingwerkelijkheden, die mij recent onder ogen kwamen. Ze signaleren beide een enorme verbale competentie bij jongeren.<br />In het ene artikel, dat boeiend is maar geen op de toekomst vertrouwend mens graag wil zien, verhult die gave volgens herintreder-docent Graa Boomsa een mankementje dat vooral lees- en schrijfvaardigheid lijkt aan te vreten: http://www.groene.nl/2010/18/krimpende-woordenschat. Daarmee zou het talig vermogen en zintuig dat Van Kempen wil stimuleren en ontwikkelen, ook binnen een breder cultureel geheel gesmoord worden.<br />Temeer daar het andere artikel die verbale competentie sociologisch inbedt: het voorbeeld van ouders die overal op reageren met meningen die het privébelang niet willen overstijgen: http://extra.volkskrant.nl/opinie/artikel/show/id/5750/De_vaders%2C_die_sporen_niet<br />Het laatste is op dit weblog vaker aan de orde gekomen, in relatie met het publieke domein dat internet voor een deel is, maar niet eerder vanuit dit perspectief.Marc Kregtinghttp://dehoningpot.blogspot.com/noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-8558642840821243172010-05-03T14:00:37.654+02:002010-05-03T14:00:37.654+02:00(vervolg – neem me niet kwalijk, Marc, dat ik op d...(vervolg – neem me niet kwalijk, Marc, dat ik op deze manier je reactielimiet omzeil)<br /><br />6. Zijn dat allemaal verzachtende of bezwarende omstandigheden? Verzuurde opmerkingen van een leraar Nederlands met bijna 30 jaar klaspraktijk? Nee, ik kijk op die tijd heel tevreden terug. Het kan anders als je je niet tezeer door de mode van de dag laat beïnvloeden en in je lessen niet het of-of-, maar het én-én-principe volgt. Die aandacht voor leesplezier én kennis, voor aandachtig lezen én creatief vertolken, voor tekststudie (ja, ook close reading), interculturele en maatschappelijke parallellen heb ik in Yves van Kempens coreferentie erg gewaardeerd. Makkelijker wordt het er in de loop der jaren niet op, want ondanks alle (pseudo)literaire mediaheisa is de status van literatuur er in de ogen van leerlingen niet op verhoogd (ze lezen, om maar iets te zeggen niet langer ik zeg maar Wolkers lom iets te vernemen wat overal elders verzwegen wordt). <br /><br />7. Uiteindelijk is het een kwestie van blijven geloven in het unieke van literatuur: je enthousiasme durven te delen, met geduld initiëren (niet top-down platslaan), aanknopingspunten punten met 'hun' leefwereld aangeven maar daar in godsnaam niet in blijven hangen. Beseffen dat literatuur het extreme, verleidelijke en toch veilige middel is om het beperkte bewustzijn te doorbreken waartoe we veroordeeld schijnen.Erik de Smedthttp://users.skynet.be/litnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-23970311014638305772010-05-03T13:57:30.639+02:002010-05-03T13:57:30.639+02:00Ik wil niet naar collega's in het literatuuron...Ik wil niet naar collega's in het literatuuronderwijs trappen, maar dat er op deze coreferentie zo schaars wordt gereageerd, verbaast me niet. Ik geloof nl. dat het best haalbaar moet zijn (ik spreek voorzichtigheidshalve over Vlaanderen) de huidige leraren Nederlands te eten te geven die geabonneerd zijn op een literair tijdschrift / wel 's hedendaagse poëzie lezen / literaire blogs volgen (schrappen wat niet past). <br /><br />Niet dat ze geen interesse zouden hebben voor literatuur – sommigen lezen best veel – maar dat ze er ook mee voor de klas zouden kunnen komen, dat vertrouwen zijn de meesten al lang verloren. Ik zet een paar factoren op een rijtje, zonder exhaustief te zijn:<br /><br />1. De leraar Nederlands is heel vaak klasseleraar, wordt opgezadeld met allerhande coachende, studiereizende, projectvoorbereidende, schoolfeestondersteundende en andere taken. <br /><br />2. Er is haar/hem grondig ingepeperd (zie eindtermen en leerplannen) dat Nederlands een normaal-functioneel vak moet zijn. Praktische vaardigheden staan centraal. Wie daar ook literaire leesvaardigheid toe rekent (wat vooral in 5 en 6 toxch nogal wat literair-historische, cultuurhistorische en stilistische kennis veronderstelt), krijgt bij 'doorlichting' het deksel op de neus. <br /><br />3. In de eerste graad aso mag '(literair) leren lezen' geen (u leest goed: géén) kennis inhouden, geen inzichtsvragen, zeker geen literaire begrippen bijbrengen. Het dient louter het leesplezier te dienen. Dat plezier op bevel een contradictio in terminis is, drong blijkbaar nooit tot eindtermenfabrikanten door.<br /><br />4. De leraarsfunctie (dat grondwoord zegt het al) wordt – mee opgaand met een algehele formalisering van de samenleving – heel anders opgevat dan vroeger. De leraar is, tenzij hij een gezonde dosis burgerlijke ongehoorzaamheid en anarchisme heeft bewaard, een uitvoerend ambtenaar, die richtlijnen volgt die uitgevaardigd zijn als 'uitgezweet wantrouwen van (andere) ambtenaren', zoals Dirk Lauwaert het 's bitter mooi beschreef. <br /><br />5. Nederlandse letterkunde is (dat heb ik al in mijn studentenjaren ervaren) een vakgebied met een uiterst laag zelfbeeld – omgekeerd evenredig misschien met dat van literatoren. Een tijdlang werd geprobeerd dat te compenseren door het vak te (exact-)verwetenschappelijken – toen dat onhaalbaar bleek, en de 'vrije expressie' opgeld deed, heeft men zich beperkt tot 'als de leerlingen het maar prettig vinden', 'als ze maar hun zegje kunnen doen', 'iedere tekst kun je interpreteren zoals jij het wilt' (het verschil met de Rorschachtest bleek futiel). Intussen stelden andere vakken almaar hogere eisen ('aardrijkskunde' bv. – vroeger een geheugenvak van weetjes – is deel van het vakgebied 'wetenschappen' geworden, idem met biologie enz.). Nederlands offerde aan het nut én aan de vrije expressie. Leerlingen hadden al gauw door dat je het erg bont moest maken voor je daarbij een onvoldoende kreeg. De uittrekselboeken en het doen-alsof-lezen-voor-delijst via internet deden er een schepje bovenop. (vervolg komt)Erik de Smedthttp://users.skynet.be/litnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-86554640457558128582010-05-02T22:48:16.011+02:002010-05-02T22:48:16.011+02:00Wie de laatste vraag met ja kan beantwoorden, is b...Wie de laatste vraag met ja kan beantwoorden, is bij dezen uitgenodigd in dit theater.<br />Hoe en waar Yves van Kempen ondertussen zou pleiten voor subsidie is mij niet duidelijk. Ik kan me wel indenken dat hij de alarmklok luidt voor literatuuronderwijs, al was het omdat ‘de alarmklok luiden’ een weliswaar veel gebezigde maar bijna van haar geschiedenis afgesneden frase geworden is – wat met hernieuwde aandacht voor taal door adequate educatie en dus zelfbesef en co-schepping onnodig zou zijn.<br />Of met literaire bladen die minder globaliserend patois durven brengen en thematiseren, en dan een beetje gelezen worden (het fameuze Latijn in de Middeleeuwen was ook weer geen zaak voor gans het volk; had het dat kunnen worden in een niet-hiërarchisch systeem en was er dan een zo gewenste gemeenschap ontstaan?). <br />Van Kempens accent op creativiteit bij leerlingen lijkt me zelfs ironisch. Een literatuuronderwijzer kampt met dossiers waarin de mening over een gelezen boek mag prevaleren, en hij moet bovendien kunnen checken of een leerling zijn mosterd niet bij een virtuele Abraham heeft gehaald zonder de geweldige kans te benutten er een eigen recept van te maken.<br />Is er in het voorgestelde traject trouwens plaats voor kennis, en zo ja: waar?<br />Dat het aantal reacties hier inderdaad lager ligt dan bij de vorige posting valt mij natuurlijk ook op (het waarom ervan wordt hier eerlijk gezegd mede onderzocht). Misschien omdat er geen persoonlijk belang bij gediend is en Yves van Kempen hier spreekt over een lange termijn?Marc Kregtinghttp://dehoningpot.blogspot.com/noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-31908269574894732032010-05-02T18:20:42.007+02:002010-05-02T18:20:42.007+02:00Niet om tegen educatie te pleiten, Marcel, maar al...Niet om tegen educatie te pleiten, Marcel, maar als panacee is het concept gevaarlijk. Het idee dat de kunst gered wordt als er een "publiek" voor wordt gekweekt staat me tegen, vooral omdat "publiek" zo'n passieve manier is om aan het culturele leven deel te nemen. Je formulering van de liefde voor de kunst die er met de paplepel wordt ingegoten brengt dat passieve goed naar voren. Terwijl die kinderen al compleet worden doodgegooid met reclame voor allerhande leuke activiteiten of onderscheidende kenmerken. En voor je het weet zit de zaak weer muurvast in directieven uit Zoetermeer en nationale canons. Kunst moet gemaakt worden, en daarin al wie er zich mee bezig houdt vormen; het tijdschrift zou dan ook de vorming van een gemeenschap tot zijn zaak moeten maken in plaats van de levering van een "publiek" te eisen van scholen. <br /><br />Van Kempens pleidooi voor een activerend onderwijs kan ik dus goed volgen. Men moet geen publiek kweken maar taalbewustzijn. En dan maar zien wat ze daarmee gaan doen. Ik zou dat "onderwijs" overigens niet willen beperken tot scholen. Geen educatie als voorbereiding op kunst - ik stel als leus voor: kunst IS educatie.<br /><br />Ook iets om voor te waken: de subsidiëring van kunst en van kunstonderwijs zien als communicerende vaten. Zijn het geen potjes die gelijktijdig groeien en krimpen? Immers, als kunst belangrijk is, dan komt er meer geld voor kunst én voor educatie. Een tegenstelling tussen die twee wordt wel vaker geschetst maar is natuurlijk vals. Het gaat vaak juist om pleidooien voor bezuiniging onder het mom van maatschappelijke functie, waarna de hele cultuur op de schouders van het onderwijs komt te rusten, op welke plek het dan vervolgens verder gaat worden wegbezuinigd als er geen kunstenaars meer zijn om het belang van kunstonderwijs te verdedigen.<br /><br />Tussen twee hakjes, interessant dat discussies over kunst in Nederland steeds weer uitdraaien op discussies over subsidiëring. Zou er een corefentie te bestellen zijn uit een cultuur waar de gedachte dat de staat tijdschriften zou ondersteunen vanzelfsprekend ridicuul is, zodat men niet steeds legitimering en financiering door elkaar hoeft laten lopen?Samuel Vriezenhttps://www.blogger.com/profile/16229066450439148225noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1739055270149313653.post-9088990703658901482010-05-01T21:42:09.008+02:002010-05-01T21:42:09.008+02:00Om te beginnen, Marc, wil ik even opmerken dat het...Om te beginnen, Marc, wil ik even opmerken dat het me opvalt hoe weinig reacties er op dit stuk zijn vergeleken met het vorige. Is dit omdat de boodschap hier minder interessant of uitdagend is? Ik lees hier vooral een pleidooi in voor meer subsidies aan het onderwijs en heel stiekem denk ik al een tijdje dat het misschien beter is al de subsidies op te heffen en dat geld in onderwijs, kunstonderwijs, te stoppen. Het liefst al vanaf de derde klas lagere school, misschien zelfs van eerder. Of de methodes van onderwijs die Yves van Kempen voorstelt werkelijk zoveel beter zijn dan degene die al bestaan is maar de vraag (ik heb ook wel eens wat les gegeven), maar dat we als schrijvers en kunstenaars en dus ook als literaire bladen, nergens zijn zonder een welopgevoed publiek zou toch voor zich moeten spreken. Misschien als de liefde voor de kunst met de paplepel wordt ingegoten dat er geen subsidies meer nodig zijn, want dat dan de mensen zelf graag investeren in de creaties van anderen. Utopie? Wie weet, maar laten we alsjeblieft ophouden met het financieren van zaken, instellingen en individuen die het hoogstwaarschijnlijk met een enthousiast publiek prima zouden kunnen redden. Misschien dat er dan geen drie vakanties per jaar in zitten, maar dat wat men maakt zou leven en gewaardeerd worden door een grote en sterke gemeenschap.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/09372922617434303625noreply@blogger.com